Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mô phỏng trong huấn luyện

thiết bị quân đội xây dựng đào tạo công nghệ thông tin công nghệ triển khai quân sự trang thiết bị bão thông tin mua sắm chất lượng nâng cao chất lượng kết quả thứ trưởng phát triển khoa học phát huy

QĐND - Công nghệ mô phỏng (CNMP) là phương tiện quan trọng trong hoạt động quân sự của quân đội các nước để huấn luyện, đào tạo, nghiên cứu, chế thử các loại vũ khí trang bị.... CNMP cho phép các nhà nghiên cứu quân sự xây dựng các hệ thống quân sự nhanh hơn, tốt hơn, chi phí thấp hơn. Với tốc độ phát triển của công nghệ thông tin và CNMP như hiện nay, CNMP là lĩnh vực không thể thiếu trong hoạt động quân sự, huấn luyện chiến đấu, để mô phỏng các hoạt động của vũ khí, con người gần sát với thực tế chiến đấu. CNMP trong huấn luyện hình thành ở ba dạng: Mô phỏng ảo, mô phỏng sống, mô phỏng tích hợp.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ trưởng Bộ Tổng Tham mưu, việc ứng dụng CNMP trong nhiệm vụ huấn luyện đã được triển khai tại nhiều đơn vị, nhà trường trong toàn quân và bước đầu đạt một số kết quả đáng ghi nhận. Năm 2012, Thủ trưởng Bộ Tổng Tham mưu cùng các cơ quan chức năng đã kiểm tra kết quả triển khai dự án Trung tâm Mô phỏng và ứng dụng CNMP trong nhiệm vụ huấn luyện và đào tạo tại các đơn vị, nhà trường. Kết quả khảo sát cho thấy: Hầu hết các đơn vị, nhà trường, mặc dù chưa được Bộ Quốc phòng đầu tư trung tâm mô phỏng, hoặc mua các trang thiết bị mô phỏng, song đã xây dựng, hình thành hệ thống CNMP, đồng thời tích cực, chủ động, liên kết với các đơn vị trong và ngoài quân đội để xây dựng phần mềm chuyển giao công nghệ, mua sắm trang thiết bị phục vụ huấn luyện. Nhiều phần mềm mô phỏng, trang thiết bị mô phỏng tự nghiên cứu, hợp tác sản xuất cơ bản phù hợp với nội dung, chương trình, phương pháp huấn luyện, bước đầu đạt kết quả tốt như: Bộ điều khiển nổ từ xa; mô phỏng huấn luyên súng bộ binh, hỏa lực; buồng tập lái L39; thiết bị tập chuyên dùng tên lửa C125; thiết bị tập chuyên dùng ra-đa PCII-10; thiết bị huấn luyện pháo tự hành 152; thiết bị mô phỏng đài CHX 200; phòng học chuyên ngành vũ khí tăng-thiết giáp; phần mềm bản đồ kỹ thuật số 2D, 3D... Những sản phẩm mua sắm của nước ngoài có giá trị trong huấn luyện như: Mô phỏng tàu 1241.8, tàu Gepard; mô phỏng huấn luyện tác chiến ASTT; mô phỏng buồng tập lái máy bay SU27, SU30 MK2; phần mềm chỉ huy dẫn đường, thiết bị huấn luyện chiến thuật đối kháng; thiết bị tập bắn súng BB Sat Demo, thiết bị tập bắn tên lửa chống tăng B72 MAS, thiết bị mô phỏng huấn luyện chiến thuật...

Thủ trưởng Bộ Tổng Tham mưu và các cơ quan tham quan thiết bị mô phỏng buồng lái máy bay của Học viện Phòng Không-Không quântại tập huấn quân sự toàn quân 2013. Ảnh: Quân Huấn.

Việc phát triển CNMP đã phát huy năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ khoa học, giáo viên trong ứng dụng CNMP vào nhiệm vụ huấn luyện sát với thực tế, yêu cầu nhiệm vụ; từng bước cập nhật công nghệ thông tin, CNMP tiên tiến của quân đội các nước và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực CNMP. Hệ thống tài liệu hướng dẫn, bài giảng có sử dụng CNMP biên soạn tương đối hoàn chỉnh phục vụ huấn luyện, đào tạo. Các trung tâm mô phỏng và các phòng học chuyên ngành về CNMP đã phát huy công năng, đổi mới tổ chức, phương pháp, nâng cao chất lượng huấn luyện, đào tạo...

Nghiên cứu, phát triển, ứng dụng CNMP vào nhiệm vụ huấn luyện là yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng của quân đội ta trong thời gian tới, thiết thực nâng cao chất lượng huấn luyện của toàn quân, nhất là trong điều kiện vũ khí khí tài, trang bị của quân đội đang từng bước hiện đại. Do vậy, cần thực hiện tốt việc quy hoạch, chỉ đạo thống nhất toàn quân về nghiên cứu ứng dụng CNMP trong huấn luyện tại các đơn vị, bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ sát yêu cầu, nhiệm vụ. Quy hoạch, đào tạo đội ngũ cán bộ nghiên cứu ứng dụng, phát triển CNMP chuyên sâu; thực hiện đào tạo đội ngũ chuyên môn trước, mua sắm, cấp phát trang thiết bị sau. Tập trung đầu tư theo hướng, dự án chuyển giao công nghệ có đào tạo chuyên gia chuyên sâu về CNMP. Kết hợp đồng bộ giữa mua sắm linh kiện, thiết bị nước ngoài với đẩy mạnh nghiên cứu phát triển thiết kế, chế tạo các thiết bị mô phỏng (TBMP) ở trong nước, coi trọng liên kết với các đơn vị trong và ngoài quân đội để phát huy tối đa nguồn lực phát triển CNMP phục vụ huấn luyện, từng bước triển khai xây dựng và phát triển các tổ chức nghiên cứu phát triển, triển khai, bảo đảm trong lĩnh vực này...

Các đơn vị cần tập trung xây dựng nguồn nhân lực để phát triển các thiết bị ứng dụng mô phỏng, tiếp nhận chuyển giao, bảo hành, bảo trì TBMP, quản lý, điều hành các trung tâm mô phỏng lớn, khai thác, vận hành, huấn luyện, hướng dẫn, sử dụng CNMP và trình độ, khả năng thích ứng của cán bộ, chiến sĩ khi sử dụng các TBMP huấn luyện... Việc lựa chọn loại hình và TBMP cho các ứng dụng mô phỏng phải phù hợp với tính năng kỹ chiến thuật của từng loại vũ khí trang bị, phù hợp với nội dung, điều kiện địa hình, thời tiết theo huấn luyện truyền thống và huấn luyện tính đến yếu tố phát triển của chiến tranh hiện đại, huấn luyện kỹ năng chiến đấu cá nhân và tập thể... Đối với hệ thống vũ khí mới, hiện đại được trang bị cho các đơn vị, quân binh chủng, các thiết bị huấn luyện mô phỏng..., cần chú ý ngay từ khi xây dựng kế hoạch mua sắm, tính đến các hệ thống mô phỏng trợ giúp học lý thuyết, thực hành, từ đơn giản đến phức tạp... để tăng cường khả năng làm chủ khí tài trang bị của bộ đội.

CNMP cùng với công nghệ thông tin là các công nghệ cao, then chốt đang có tác động mang tính đột phá đến nhiều lĩnh vực quân sự, thiết thực đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện và đào tạo trong quân đội. CNMP cần được nghiên cứu và ứng dụng sâu rộng, hiệu quả, trên cơ sở huy động tiềm lực khoa học, công nghệ của quân đội, của quốc gia, thành tựu của sự nghiệp CNH, HĐH và tiếp thu có chọn lọc những thành tựu khoa học tiên tiến trên thế giới...

Đại tá TRẦN VĂN TRIỀU-Trưởng phòng Huấn luyện kỹ thuật, Cục Quân huấn-BTTM

quân đội quân sự thông tin xây dựng chất lượng đào tạo phát triển bão thứ trưởng công nghệ mua sắm khoa học triển khai thiết bị nâng cao chất lượng phát huy công nghệ thông tin kết quả trang thiết bị